Trạng Quỳnh: Trạng chữa
bệnh
Chúa Trịnh có cô con gái út rất
được cưng chiều chẳng may bị
bệnh sởi. Nàng quận chúa bị sốt
li bì, nằm liệt giường cả bảy
ngày, tất cả các quan ngự y giỏi
đều được mời đến mà bệnh vẫn
không lui. Thế cùng, chúa nghĩ
đến Trạng Quỳnh và gọi ông tới
thăm bệnh cho quận chúa và
bảo:
– Bệnh của con ta có vẻ nặng
lắm. Khanh mà hết lòng chữa
khỏi được thì nhất định ta sẽ
trọng thưởng.
Trạng vào thăm, qua kinh
nghiệm, biết ngay quận chúa bị
bệnh sởi. Bệnh này thì còn phải
sốt cao năm ba ngày nữa, đến
khi sởi mọc hết mới giảm sốt.
Nhưng vốn không ưa gì nhà chúa
và bọn nịnh quan bất tài, trạng
tâu ngay:
– Bệnh quận chúa rất nặng,
chúa phải làm lễ dâng sao thì
mới khỏi. Thần xin làm sở tế,
nhưng tên các sao thì nhiều và
lạ, vì vậy xin chúa cho phép thần
chọn người học rộng, kiến thức
uyên bác trong các quan để đọc
sở tế.
Chúa Trịnh chuẩn tấu, xuống
chiếu cho các quan chờ nghe
trạng gọi ai, thì người đó phải
tuân lệnh và đọc sở tế.
Các quan tất nhiên là rất lo lắng
bởi sợ không đủ sức để mà đọc
sớ Trạng viết. Bọn họ liền cho
người nhà đi dò la nhưng chỉ
thấy Trạng đang sai người nối
giấy cuốn lại thành cuộn to như
cái bồ để chuẩn bị viết sớ. Quan
nào quan nấy được tin báo vừa
to vừa dài khủng khiếp như vậy
đều hoảng sợ, chỉ lo Trạng gọi
đến mình mà đọc không xong
hẳn là phen này mất hết chức
tước, đặc quyền, đặc lợi. Vì vậy,
các ông quan bất tài ấy thay
nhau mang đủ thứ lễ vật đến nhà
Trạng mà lo lót đồng thời viện
cớ đau lưng, mỏi gối, nhức mắt,
khàn giọng v.v… Khẩn khoản xin
Trạng miễn cho mình đọc sớ!
Trạng điềm nhiên nhận lễ vật,
điểm lại tất cả quan triều đều tới
nhà mình lo lót, bèn vào tâu:
– Thần xem phen này trong các
quan không một ai có đủ kiến
văn để mà đọc sớ. Vậy thì thần
xin đích thân vì chúa mà đọc sớ
tế lần này.
Chúa nghe vậy rất cảm động, an
ủi:
– Cứu bệnh như cứu hỏa, khanh
hãy ráng sức vì ta mà làm thật
tốt, ắt là ta sẽ đền ơn!
Đêm hôm lẽ dâng sao, Trạng sai
lính tháo cuộn giấy to bằng cái
bồ ra. Giấy vừa mở ra, Trạng
nhìn vào và đọc ngay:
Trên trời có muôn vì sao.
Đọc xong Trạng đứng yên chờ.
Giấy tháo ra mãi ra mãi, cho đến
cuối cuộn mới thấy có thêm mấy
dòng chữ, Trạng liền đọc tiếp:
Có phải vị nào, xin vào ăn xôi.
Ăn xong, sao lại lên trời. Độ cho
quận chúa phục hồi sức xuân
Cẩn cáo!
Các quan cực kỳ kinh ngạc vì bài
sớ kì dị của Quỳnh. Thế nhưng
cúng xong được một ngày thì sởi
mọc hết, quận chúa hạ sốt ngay.
Rồi sởi bay, quận chúa khỏi
bệnh.
Chúa Trịnh mừng lắm, cho là
Trạng có tài cảm hoá được quỷ
thần, trọng thưởng Trạng rất
nhiều. Riêng Trạng vừa được
thưởng, vừa được “Hối lộ”, về
nhà đóng cửa cứ cười tủm tỉm
một mình